24 Haziran seçimleri için ittifakların, partilerin
milletvekili aday listeleri açıklandı. Yine aday listesi en çarpıcı
olan parti HDP oldu. En başta da kadın adayları ile dikkat çekti. Yine
seçilebilecek yerlerde en fazla kadın HDP tarafından listelere konuldu.
Birçoğu da ilk sırada yer aldı. Bu kadın adaylar Türkiye ve
Kürdistan’daki demokratik devrimci birikimin yüzü olmaktadır. Böylece
Türkiye’nin demokratik geleneğini HDP’nin temsil ettiği bir daha
kanıtlanmıştır.
HDP’nin aday listesi aynı zamanda demokratik uluslaşmayı
ifade etmektedir. Etnik ve dinsel tüm mozaikler HDP’de temsilini
bulmuştur. Kürt’ü, Türk’ü, Arap’ı, Çerkes’i, Azerisi, Ermenisi,
Asuri-Süryanisi, Êzîdîsi bu listelerde yer almıştır. Bu aynı zamanda
Türkiye’nin zenginliğinin ortaya konulmasıdır. Böyle bir Türkiye kadar
heyecan ve coşku veren başka bir şey olabilir mi? Aday profiline
bakarken en başta bu gerçeğe bakmak lazım. Bu profilde olmayana her
liste kötü listedir, eski otoriter ve demokratik olmayan Türkiye’yi
temsil eden listedir. Listelerde kim yer almış almamış diye bakarken ilk
önce bu yönlü profile bakılmalıdır. Yoksa hangi tanınmış kişi ya da
bilinen siyasetçi var mı yok mu bakışı çok klasik bir bakış olur. Klasik
siyasetin liste hazırlama anlayışıyla mı bakacağız yoksa demokratik
ulus ve kadın özgürlükçü anlayışla mı? Eğer klasik siyaset anlayışının
liste hazırlama tarzıyla bakılırsa, HDP’nin aday listesinin değeri ve
gücü anlaşılamaz. Bu açıdan aday listeleri değerlendirilirken hangi
anlayışla ele alındığına bakmak gerek.
HDP siyasette statükoculuğu da aşmıştır. 2 dönem kuralı
legal siyaset alanını daha dinamik hale getirecektir. Herhalde
parlamentoda siyaset yapma tecrübesi edinenler şimdi örgütsel çalışmalar
başta olmak üzere diğer çalışmalarda yer alacaktır. Eğer demokratik
siyaset parlamentoya girmek değilse, 2 dönem kuralı nedeniyle ya da
listelerde oluşturulması gereken dengeler nedeniyle bu dönem aday
olmayanlar HDP başta olmak üzere demokratik kurumlarda hizmet
edeceklerdir. Demokratik siyaset alanı bir yönüyle de zenginleşmiş
olacaktır. Tabi ki demokratik siyaseti sadece parlamento içi siyaset
olarak görmeyenler tarafından.
HDP listesinde gerçekten çarpıcı adaylar var. Bir Azeri
kadının Iğdır’da birinci sıraya konması önemlidir. Böylece hem Kürtler
hem de Azeriler HDP’ye oy vereceklerdir. Aslında Türkiye’nin birçok
ilinde bu yaklaşım gösterilebilirdi. Örneğin Manisa vb. şehirlerde
Kürtler dışında aday gösterilerek hem Kürtlerin hem de Kürtler dışındaki
topluluklardan oy alınırdı. Zaten birçok yerde bu yaklaşım gösterilmiş.
Listeler oluştuktan sonra adayların hangi sırada olduğu
önemli olmaktan çıkar. Çünkü HDP zaten Türkiye’nin tüm etnik ve dinsel
toplulukların temsiliyetini esas aldığından bu topluluklar ve tüm
demokratik çevreler HDP’ye oy vereceklerdir. Listeler açıklandıktan
sonra tek düşünülecek şey HDP’nin başarısı olacaktır. Çünkü HDP’nin
başarısı AKP’nin kaybetmesi, tüm Türkiye’nin ise kazanmasıdır. Esas olan
kimin milletvekili olup olmadığı değildir, hangi siyasetin kaybedeceği
hangi siyasetin kazanacağıdır. Demokratik bilinç ve demokratik duruş
bunu esas alır.
Bireyler partilerin siyasetini değiştiremezler. Adaylar
partilerin politikasını temsil etmek ve pratikleştirmek için aday
olurlar. Bu açıdan oy partiye verilir. Tabi ki o partiyi en iyi temsil
edeceklerin aday gösterilmesi de önemlidir. Herhalde her partide
kendisini en iyi temsil edecek adayları listeye koyar. Kuşkusuz
programının özüne uygun olarak kadınlar ve farklı toplulukları
listelerinde yeterince temsil etmesine özen gösterir. Özellikle HDP gibi
kadın özgürlükçü bir toplumsal yaşam ve farklılıkların bir harmoni
oluşturduğu demokratik ulusu savunan bir parti böyle yaklaşır.
Kuşkusuz hiçbir liste mükemmel değildir. Her listenin
eksiklikleri olabilir. Şunun yerine şu olsaydı denilebilecek durumlar
olabilir. Ancak bunlar esası değiştirmeyecek eksiklik ve
yetersizliklerdir. Listelere böyle bakmak gerekir. HDP gibi birçok
kesimi listelerine alma anlayışı ve sorumluluğu olan bir parti açısından
liste hazırlamak kolay değildir. Çünkü tekçi bir toplum zihniyetine
sahip değildir. Toplum her zaman farklılığı olan zengin bir bileşimdir.
HDP gibi yok edilmek istenen tüm kimlikleri tarih sahnesine çıkarmak
isteyen bir parti için aday listesi hazırlamak hem zordur hem de çok
zevklidir. Tüm farklılıkları listeye almak kadar moral verici ve
güçlendirici bir şey olamaz. Hele kadın temsilinde örnek ve birinci
olmak büyük bir onurdur. Bu başlı başına listelerin güzelliğini,
doğruluğunu ve etkili olmasını ifade eder.
Kürtler için önemli olan Türkiye’nin demokratikleşme
mücadelesidir. Kürtler için demokratik siyaset bu anlamı taşır. Bu
açıdan özgürlük ve demokrasi mücadelesi ve Kürtler için en önemli başarı
Türkiye halklarını kendi yanında demokrasi mücadelesi içine çekmesidir.
Kürtlerin demokratik siyasette başarısı ne kadar fazla Kürt’ü meclise
sokması değildir; Kürtlerin yanında diğer etnik ve dinsel toplulukları
ve farklı demokratik çevreleri ne kadar fazla meclise sokmuşsa başarı
budur. Türkiye’de ki diğer halkları ve demokrasi güçlerini kendi
demokratik mücadelesinin içine çekmeyen demokratik siyasi mücadelenin
başarısından söz edilemez.
Hüseyin ALİ
Yorumlar
Yorum Gönder