AB, Türkiye’ye mülteciler için gönderdiği
paraların muhataplarına ulaşıp ulaşmadığını bilmiyor. Türk yetkililer,
giden paraları mültecilere verdiklerini söylüyor ancak
isimler, denetçilere açıklanmıyor. Türk yetkililer bunu da ‘veri koruma kanunlarına’ dayandırıyor.
Türkiye’ye para karşılığında mültecileri Avrupa’ya
bırakmama görevi veren Avrupa Birliği (AB), şimdi de mülteciler için
verilen paraların nasıl harcandığını bilmemekten şikayetçi. Avrupa
Birliği’nin (AB) mali durumunu denetlemekle yükümlü olan Avrupa
Denetçiler Mahkemesi (European Court of Auditors), verilen paraların
mültecilere ulaşıp ulaşmadığını bilmediklerini belirten bir rapor
yayınladı.
AB’nin Sayıştayı niteliğinde olan Avrupa Denetçiler
Mahkemesi, Avrupa Komisyonu’na, Türkiye’ye gerekli verileri sağlaması
için baskı yapmasını da tavsiye etti.
BBC’nin verdiği habere göre Salı günü yayımlanan raporda
Denetçiler Mahkemesi, öncelikli olarak Türkiye’ye verilmesi öngörülen 3
milyar euroluk yardım paketinin ilk ayağı olarak gönderilen 1,1 milyar
euroyu ayrıntılı biçimde inceledi.
Rapor, mültecilerin barınma, gıda, yiyecek, eğitim ve
sağlık masrafı için harcanan yaklaşık 2 milyar dolarlık bölümünü
kapsamıyor. AKP-MHP yönetimindeki Türkiye’ye giden paraların hangi
projelerde kullanıldığı yerinden incelemek amacıyla Türkiye’ye
ziyaretler yapıldı, Türk yetkililerinden bilgileri paylaşması istendi.
Paranın kimlere gittiği belli değil
Avrupa Konseyi’nin Türkiye’ye mülteciler adına gönderdiği
fonun nasıl kullanıldığını denetleyen kurum raporunda, mülteciler için
hızlı bir mekanizma geliştirilerek yanıt verildiği ancak bu mekanizmanın
tam olarak iyi bir şekilde koordine edilmediği belirtildi.
Geliştirilen projelerin yarısının amacına ulaştığı ancak yarısının beklenen etkiyi yaratmadığı aktarıldı.
Türkiye’nin 4 milyon kişi ile “Dünyanın en büyük mülteci
nüfusuna ev sahipliği yaptığı” da raporda iddia edilen hususlar
arasındaydı. Raporda mültecilere ulaştılan yardımların takip edilmesinde
yaşanan zorluklara değinildi.
Raporda Türk yetkililerin ‘veri koruma kanunlarını’ ileri
sürerek kurum ile yardımdan yararlanan mültecilerin isimlerini, söz
kunusu kişilerin ne kadar para aldığını paylaşmadığı, bu yüzden kimlerin
yardım aldığını takip edilemediği vurgulandı.
Avrupa Birliği’nin gelir ve giderlerinin denetiminden
sorumlu olan kurum pozisyonundaki Avrupa Denetçiler Mahkemesi raporunda,
Türkiye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın yardım sağlanan
kişilerin isim, kimlik numarası ve adres bilgilerini vermeyi reddettiği
belirtildi.
Raporda Avrupa Komisyonu’na Türkiye’ye gerekli verilerin sağlanması için baskı yapılması da tavsiye edildi.
Bu arada AFP haber ajansına konuşan kurum yetkililerinden
Bettina Jakobsen “Bu ciddi bir durum. Normalde bir denetçi olarak
beşikten mezara paranın nereye gittiğini takip etmek istersiniz. Bunu
burada yapamıyoruz. Paranın mültecilere gittiğini görüyoruz ancak tüm
paranın oraya gittiğini kesin olarak söyleyemiyoruz. Risk var” dedi. Türkiye’ye
sağlanan yardımların nasıl değerlendirildiği konusunda ise Jakobson
“İnsani yardım projeleri, mültecilerin temel ihtiyaçlarını karşılamaya
yardımcı oldu ama her zaman verilen paradan beklenen karşılık alınmadı”
ifadesini kullandı.
3 yıl sonra talep ettiği belgeler ulaşamadı
Jakobsen, 3 yıldır ilk defa talep ettiği belgelere
ulaşamadığını aktardı. Ancak projeleri yürüten Birleşmiş Milletler
kurumları ve Avrupa Denetçiler Mahkemesi yetkilerinin, kurdukları
kontrol sistemiyle riski kontrol edebildikleri ileri sürüldü.
Avrupa Birliği ve Türkiye arasında 2016 yılında yapılan
göçmen anlaşması gereğince Türkiye’deki göçmenler için yardım sağlanması
kararına varılmıştı.
Avrupa Birliği ülkeleri 2016 yılında Avrupa’ya geçişleri
önlemek amacıyla varılan Mülteci Anlaşması çerçevesinde Türkiye’ye en az
3 milyar euro yardım sağlama kararı almıştı. AB yardımın faydalı bir
şekilde kullanılması durumunda 3 milyar euro daha verme taahüdünde
bulunmuştu.
Türkiye AB Delegasyonu Başkanı Christian Berger, 28 Aralık
2017’de, AB’nin Türkiye’ye Mülteci Anlaşması çerçevesinde yaptığı 6
milyar euroluk yardımın ikinci dilimi konusunda Türk yetkililerle
görüşmelerin yapıldığını açıklamıştı.
Berger’in bu açıklamayı yaptığı tarih düşünüldüğünde AB
yetkililerinin, Türkiye’ye gönderdiği paralar için şimdi ileri
sürdükleri kriterleri gözönünde bulundurduğu söylenemez.
AB yetkilileri daha o döneme kadar, Türkiye ile yaptıkları Mülteci Anlaşması’nın büyük oranda hedefini bulduğunu düşünüyordu.
AKP, mülteci şantajını kullanıyor
Öte yandan Türkiye’nin taahüdüne rağmen, Avrupa’ya gelen mülteci sayısında geçmişe göre büyük bir artış da söz konusu.
Türkiye’den Yunanistan’a geçen mülteci sayısında geçen
yıla göre yüzde 40’lık artış oldu. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek
Komiserliği’nin (UNHCR) verilerine göre gerek Ege Deniz’nin Yunan
adalarına, gerekse de Meriç Nehri üzerinden Yunanistan’a ulaşan
mültecilerin sayısı bu yıl içinde, geçen yıla göre yüzde 40 oranında
arttı. Yunanistan’daki kamplarda çok sayıda kimsesiz çocuk da bulunuyor.
BM yetkilileri “Ailesiz çocuklar karşısında ne yapacağımızı bilmiyoruz”
demişti.
AB yetkililerinin uzun süredir unuttukları kriterleri
şimdi sorgulamaya başlamasının bir nedeni de Türkiye’den mülteci
akınının tekrar başlamasıyla ilgili olabilir.
HABER MERKEZİ
Yorumlar
Yorum Gönder