Birlikte mücadeleye devam

REWŞAN DENİZ

24 Haziran parlemento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra yurt dışındaki seçim sonucu demokrasi bloğu tarafından detaylı bir şekilde tartışılıyor. Faşizm şartlarına rağmen HDP’nin aldığı oy oranının önemli olduğu vurgulanırken, seçim sürecinde oluşturulan birlikteliğin yeni mücadele döneminde daha fazla pekiştirilmesi gerektiğine vurgu yapılıyor.

Yurt dışı seçimlerinde HDP oylarını geçmiş seçimlere göre artırsa da küçük bir oy oranıyla CHP’nin gerisine düştü. Avrupa Seçim Koordinasyonu içerisinde yer alana KCDK-E tek tek bütün ülke ve kentlerin durumunu masaya yatıracaklarını belirterek ekledi: “Faşizm, devlet imkanları ve adaletsizliğe rağmen HDP bileşenleri istenilen düzeyde olmasa da büyük bir başarı ortaya çıkardı. Daha iyisi mümkündü.”

24 Haziran baskın seçimleri için start verildiği andan itibaren yurt dışında seçim hattına girildi, demokrasi güçlerinin bir araya geldiği Avrupa Seçim Koordinasyonu öncülüğünde iki ayı aşkın süre çalışma yürütüldü. Bu çalışmalar sonucu HDP 1 Kasım seçimlerine göre oyunu 30 bin artırsada; seçime katılım oranı diğer partilerin gerisinde kaldı ve sıralama değişti. HDP, AKP ve ardından CHP’nin gerisine düşerek yurtdışındaki 3’üncü parti oldu. Cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş’ın aldığı oy ise HDP oylarının da gerisinde kaldı. HDP’ye oy veren seçmenlerin 93 bini cumhurbaşkanlığı seçiminde Demirtaş’a oy vermedi.

Yurt dışı seçim sonuçlarına ilişkin istatistikler HDP’nin hedefiyle ortaya çıkan tabloyu görmek açısından önemli ipuçları veriyor.

Yüzde 50 sandığa gitmedi

24 Haziran seçimlerinde yurt dışında 3 milyon 32 bin 206 seçmenin 1 milyon 521 bin 566’sı sandık başına gitti. 7 Haziran’da katılım oranı yüzde 32.5’te kalmış, 1 Kasım’da katılım oranı yüzde 40.01’e çıkmıştı. 24 Haziran’da ise sandığa giden seçmenlerin oranı rekor düzeye çıkarak yüzde 50.2’ye ulaştı. Sonuç olarak; yurt dışında gerçekleşen seçimde sandığa giden seçmen sayısı her seferde artsa da; hala seçmenlerin yüzde 50’sinin sandık başına gitmediği görülüyor.

Erdoğan yurt içi ortalamasının üzerinde

Yurt dışı seçmeni yüzde 59.38 oranında (890 bin seçmen) Recep Tayip Erdoğan’ı destekleyerek, Türkiye ortalamasının üzerine çıktı. CHP’nin adayı Muharrem İnce’nin aldığı oy oranı yüzde 25.79 (385 bin 935 seçmen) oldu. HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş ise oyların yüzde 11.1’ini (165 bin 777 seçmen) alabildi.

93 bin seçmen Demirtaş’a oy vermedi!

Parlamento seçimlerinde ise sandıktan Cumhur İttifakı çıktı. AKP yüzde 51.02 (774 bin 835 seçmen), CHP yüzde 17.62 (265 bin 333), HDP yüzde 17.34 (259 bin 595), MHP yüzde 7.89, İYİ Parti yüzde 4.02 oy aldı.

Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçiminde ortaya çıkan rakamlar seçmenin tercihleriyle ilgili de ipuçları veriyor. Parlamento seçiminde HDP’yi destekleyen seçmenlerin 93 bininin cumhurbaşkanlığı seçiminde Demirtaş’a oy vermediği dikkat çekiyor. İnce’nin oyları ise CHP oylarından 120 bin fazla. Bu rakamlar hem HDP seçmeninin hem de diğer partilerden bazı seçmenlerin cumhurbaşkanlığı seçiminde kendi partilerinin adayları yerine İnce’yi tercih ettiğine işaret ediyor.

AKP 5 puan düşse de 1.

1 Kasım seçimlerinde 54 ülke ve 113 temsilcilikte, 24 Haziran baskın seçimlerinde ise 60 ülke ve 123 temsicilikte oy kullanıldı.  1 Kasım’da oyların yüzde 56.22’sini alan AKP’nin oy oranı 24 Haziran baskın seçimlerinde 5 puan düşerek yüzde 51’e indi. Ancak AKP, 1 Kasım’da olduğu gibi yurt dışından yine birinci parti olarak çıktı. Almanya, Fransa, Avusturya, Belçika, Danimarka, İsveç, Norveç ve Hollanda gibi ülkelerde birinciliğini korudu.                                                                                                                                       

HDP 3’üncü partiye geriledi

HDP ise Türkiye ve Kürdistan genelinde olduğu gibi yurt dışında da üçüncü parti oldu. 1 Kasım seçimlerinde birinci parti AKP, üçüncü parti ise CHP olmuştu. 24 Haziran seçimlerinde ise CHP’nin oyları arttı. HDP seçmenin sandığa gitme oranı CHP’nin ardında kaldığı (CHP yüzde 17.62/HDP yüzde 17.34) için üçüncü sıraya geriledi. 24 Haziran seçimlerinde CHP, HDP’den 6 bin oy fazla alırken; 1 Kasım seçimlerinde ise HDP’nin oyları CHP’den 20 bin fazlaydı.

HDP 7 ülkede birinci

1 Kasım’da Birleşik Krallık, İsviçre, İtalya, Japonya, Kanada, Polonya, Tayland ve Ukrayna’nın yer aldığı 9 ülkede birinci olan HDP; 24 Haziran baskın seçimlerinde ise 7 ülkede birinci oldu. HDP’nin birinci olduğu partiler ve oy oranları şöyle: Birleşik, Krallık (yüzde 49,2) Finlandiya (yüzde 48.1), Irak (yüzde 47.9), İsveç (yüzde 37.1), İsviçre (yüzde 39.7), Japonya (yüzde 44.3), Ukrayna (yüzde 29.5).

Oyların arttığı ülkeler

HDP’nin 1 Kasım’a göre oylarını arttırdığı ülkeler şöyle: İspanya (yüzde 105), Kanada (yüzde 54.97), Yunanistan (yüzde 53.33), Polonya (53.01), Avustralya (yüzde 40.68), Japonya (yüzde 34.17), Hollanda (yüzde 22.71), ABD (yüzde 20.76), Belçika (yüzde 18.76) ve İngiltere (yüzde 13.65).

Oyların düştüğü ülkeler ve oranları ise şöyle: Danimarka (yüzde 46.56), Finlandiya (yüzde 2.66).

Yüksek oy alınan yerler

Öte yandan İsviçre’de HDP 1. parti olsa da Cenevre’de AKP’ye verilen oylar HDP oylarının önüne geçti. Fransa’da AKP 1. parti olsa da HDP’nin oy oranı Marsilya’da 10 puan AKP’yi aştı. İtalya’da bu seçimde CHP birinci parti olurken, Roma’da en fazla oy alan parti HDP oldu. Kanada da 1. parti CHP’ydi ancak Toronto ve Montreal’de en fazla oy HDP’ye verildi. Yunanistan’ın kazananı da CHP’yi ancak Atina’da en fazla oy HDP’ye çıktı. Gümrük kapılarında ise Antep ve Elazığ’da HDP oyları diğer partilerden fazlaydı.

Almanya’da düşüş var

Seçmenin en fazla olduğu Almanya’da birinci parti AKP, ikinci parti CHP, üçüncü parti ise HDP oldu. Parlamento seçimi için 659 bin seçmen oy kullandı ve sandığa gitme oranı yüzde 45.7 oldu. 1 Kasım seçimlerinde ise katılım oranı yüzde 40.79’da kalmış ve 575 bin seçmen oy kullanmıştı.

Almanya’da daha fazla seçmen oy kullansa da HDP seçmenin aynı yoğunlukta sandığa gitmediği görülüyor. AKP’nin oy oranı 1 Kasım’a göre 4 puan düşse de seçmenlerin yüzde 55.7’inin oyunu aldı; 340 bin olan seçmen sayısını 360 bine yükseltti. HDP oy oranı yüzde 15.9’dan 14.8’e düşürken, oy sayısını ise ancak 90 binden 96 bine çıkardı. CHP ise yüzde 14.8’den 15.6’yı çıktı ve 84 bin olan seçmen sayısı 17 bin artışla 101 bini buldu.

Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise Erdoğan yüzde 64.8; İnce yüzde 21.8; Demirtaş ise yüzde 10 oy aldı. Demirtaş’ın oyları HDP’nin gerisinde kalırken; İnce’nin oylarının ise partisinin oylarının 5 puan üzerine çıkması dikkat çekti.

Alınan oylar bazı kentlerde ise hedeflenenin gerisinde kaldı. Örneğin; Berlin’de hedef 20 bin oydu. 1 Kasım seçimlerinde 9471 olan oy sayısı 24 Haziran’da 11368’e çıksada hedefine ulaşamadı.

 

Daha iyisi başarılabilirdi

“Bu seçimin en başarılı sonucu Avrupa Seçim Platformunda yer alan 52 örgütün oluşturduğu demokrasi bloğudur. Bloğu kalıcı hale getireceğiz, faşizme karşı ortak mücadelede rolümüzü birlikte oynayacağız.”

KCDK-E Eşbaşkanı Yüksel Koç, “Çok yoğun bir emek sarfedildi. Hem 1 Haziran hem 1 Kasım seçimlerine oranla oylarımızı arttırdık ancak daha fazlasını yapabilir daha fazla oy alabilirdik. Bu konuda bütün ülke ve merkezleri masaya yatıracağız ve değerlendireceğiz” dedi.

Koç’un bu seçimin en önemli kazanımının ise oluşturulan demokrasi bloğu olduğunu ifade etti: Bu seçimin en başarılı sonucu Avrupa Seçim Platformunda yer alan 52 örgütün oluşturduğu demokrasi bloğudur. 7 Haziran ve 1 Kasımda da platform oluşturmuştuk ancak 24 Haziran’da bunu aşan bir bileşene ulaşıldı ve önemli bir ortaklaşma yakalandı. Bloğu kalıcı hale getireceğiz, faşizme karşı ortak mücadelede rolümüzü birlikte oynayacağız.”

En başarısızı AKP

Koç’a göre bu seçimin yurtdışındaki en başarısız parti ise AKP. Seçimin adil ve eşit olmayan koşullarda yapıldığına işaret eden Koç, “Konsolosluklar, camiler AKP’ye çalışıyor olmasına rağmen bu seçimin en başarısızı AKP’dir. Tüm devlet olanaklarını, bütçelerini kullanmasına rağmen oylarını artırma düzeyi düşüktür” vurgusunda bulundu.

 

Biz var oldukça mücadelemiz sürecek

l“Artık seçim tartışmalarını geride bırakıp, yine ve yeniden mücadeleye devam etmek gerekiyor. Bizler varız, var oldukça mücadelemiz de var olacak. Enseyi karartmaya gerek yok. Halkın taleplerini dile getirebilmesi için ‘sokağa çıkma’ hakkı demokrasilerin vazgeçilmez bir öğesidir.”

Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu (AABF) Yönetim Kurulu üyesi Fuat Ateş, “Artık seçim tartışmalarını geride bırakıp, yine ve yeniden mücadeleye devam etmek gerekiyor” dedi. Ateş yurt dışı seçim sonuçlarına ilişkin sorularımızı yanıtladı.

Aleviler olarak 24 Haziran baskın seçiminden sizin çıkarttığınız sonuçlar neler? Hedefinize ulaşabildiniz mi?

Seçim süreci boyunca iki ana hedefimiz vardı. Bunlarından birincisi HDP’nin barajı aşmasını sağlayarak, meclis aritmetiğinin muhalefet güçleri lehine değiştirmekti. Öngörülerimizin altında bir oy oranına ulaşmış olmasına rağmen bu hedefimizde başarılı olduğumuzu düşünüyorum. Diğer hedefimiz ise Cumhurbaşkanlığı seçimini ikinci tura taşınarak, Erdoğan’ın karşısında kalacak olan Muharrem İnce veya Selahattin Demirtaş’ın desteklenmesiydi. Bu hedefimizin AKP’nin seçim hilelerine yenik düştüğünü belirtmek zorundayım. Eksiklik konusuna gelirsek, her seçimde olduğu gibi sandık güvenliğini sağlama konusunda muhalefet güçleri olarak seçmenlerin bizden beklediği kararlı tutumu sergilemekte başarılı olamıyoruz. Tabi 24 Haziran Seçimlerinde bu sonucun ortaya çıkması konusunda OHAL şartlarını göz ardı edemeyiz.

24 Haziran seçimlerinde Avrupa’daki Alevi örgütlerinin HDP’ye ve Selahattin Demirtaş’a açık desteği vardı. Bunun sonuçları seçime ne kadar yansıdı?

En başta belirtmeliyim ki; bizim açımızdan HDP, sadece 24 Haziran seçimleriyle sınırlı bir proje değildir. HDP, asıl 25 Haziran sabahı ve sonrası için bize lazım olan bir projedir! Bu noktada Alevi Kültür Merkezlerimizde seçim sürecinde paneller düzenleyerek, toplumumuzla görüş alışverişinde bulunduk.  Seçim sonucundan bağımsız bu çoğulculuğu HDP çatısı altında yakaladık. Kürtler, Araplar, Çerkesler, Lazlar, Boşnaklar, Ermeniler, Rumlar, Tatarlar, Gürcüler, Çeçenler, Pomaklar, Arnavutlar, Romanlar, Museviler, Aleviler, Nusayriler, Süryaniler, Keldaniler, Asuriler, Êzîdiler ve Dürziler hep birlikte aynı çatı altında yer alıyoruz.

Son yedi yıldır Suriye başta olmak üzere Ortadoğu ve Kürdistan coğrafyasında akan kanın esas sorumlusu AKP Hükümeti’dir! Akan kanı durdurmak, İŞİD ve benzeri tüm terör örgütlerine devlet desteğini kesmenin yolu AKP’yi iktidardan uzaklaştırmaktan geçiyor! Bu hedefimizden asla vazgeçmedik. CHP, HDP ve diğer demokrasi güçleriyle bir araya gelmenin yollarını aramalıdır. “AKP gittikten sonra hangi zeminde bir araya gelinecek?” sorusunu daha sık tartışmalıyız.

 Yurt dışında Demirtaş’ın oy oranının HDP’nin gerisinde kaldığını, İnce’nin aldığı oyun da CHP’nin üzerine çıktığını görüyoruz. Bu sonuç kaynağını nereden alıyor sizce?

Aynı tablo sadece yurtdışında değil, Türkiye’deki sonuçlar için de geçerli. Tahminim; seçmenler barajı geçme konusunda HDP lehine stratejik oy kullanırken, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yine strateji dahilinde Erdoğan karşısında daha şanslı gördükleri Muharrem İnce’yi tercih etmelerinden kaynaklanıyor. Mevcut dikta yönetiminden topyekun kurtulma konusunda muhalif seçmenin bulduğu ve uyguladığı formül bu.

 Bundan sonrası için neler yapılmalı? 

Ama bu yaşadığımız süreç, ülke olarak ilk defa başımıza gelmiyor. Seçim süreci boyunca gittiğim her panelde “Sadece seçim sonuçlarını değil, 25 Haziran sabahını da konuşalım” ısrarım işte tam da “seçim sonrasında boşluk duygusuna düşmeden yolumuza devam edelim” kaygısıydı. Artık seçim tartışmalarını geride bırakıp, yine ve yeniden mücadeleye devam etmek gerekiyor.

 Stanislaw Jerzy Lec, “Resmi tarih, yenenlerin yazdıkları tarihtir. Resmi tarihe göre benim gibi insanlar yoktur” der. Ama bizler varız, var oldukça mücadelemiz de var olacak. Enseyi karartmaya gerek yok. Halkın taleplerini dile getirebilmesi için “sokağa çıkma” hakkı demokrasilerin vazgeçilmez bir öğesidir. Gezi Direnişi’nde gözünü kırpmadan gençlerimizi katleden AKP Hükümeti, “İç Güvenlik Yasası” ile halkın bu hakkını daha da etkin gasp etti. Bu zihniyete dur demek için sadece seçim sandıklarında ve mecliste değil, alanlarda da olacağız!