Havuç ve sopa ilişkisi! - SELMA AKKAYA

 
selmaakkaya@hotmail.fr | 27 Nisan 2018 Cuma

SELMA AKKAYA

Fransa ABD ilişkileri, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron şahsında yeni bir dönem yaşıyor. Bir önceki son 10 yıl içerisinde AB içerisindeki role kilitlenen Fransa, bu kez hegemonya arayışında yeni yol arkadaşı ABD ile Suriye, Iran, Kuzey Kore ve en önemlisi ise Çin odaklı ticaret savaşında ortak bir dil tutturma yolunda çabasını sürdürüyor.
Fransa Cumhurbaşkanı E.Macron, ABD ziyareti sırasında önce ABD Başkanı Donald Trump ile yaptıkları ikili görüşme sonrası basın toplantısı düzenleyerek, iki ülkenin uzlaştığı konuları dile getirdi ve ardından, Kongre’de Trump’ın ABD’yi izole eden politikalarına dönük eleştirilerini sıraladı.
Macron bu konuşmada ABD’yi dünya meselelerine müdahil olmaya, iklim değişikliği ile ilgili mücadelede daha aktif bir rol oynamaya ve İran nükleer anlaşmasını şimdilik sürdürmeye çağırdı. Macron’un ABD gezisi sırasında yaptığı açıklamaların satır başlarına bakıldığında Fransa, Çin ve İran konusunda ABD ile ortak bir dil arayışta. Her iki konuda ABD ile çelişkileri bulunan Fransa özellikle son yıllarda İran ile geliştirdiği ilişkilerin zedelenmesini istemiyor. Fransa, yaşanan kriz noktalarında diplomatik dil konusunda ısrarlıyken, ABD daha keskin bir dil kullanmaya devam ediyor.
Aslında Fransa İran ve Çin politikasında ABD’den farklı düşünmüyor. Fransa tıpkı diğer egemen güçler gibi özellikle İran, Suriye ve Kuzey Kore’ye karşı alınan tutum üzerinden hegemonya yarışına dahil olmaktan yana. Ama bunu yaparken, ABD’nin keskin dilinden uzak durma ve şuana kadar geliştirdiği ilişkileri koruma çabasını sürdürüyor. ABD ile Fransa’yı İran konusunda ayrıştıran en temel nokta ise geçtiğimiz yıl Fransız enerji devi Total’in, İran’a yönelik yaptırımların hafifletilmesiyle başladı. Geçtiğimiz yıl Temmuz ayında İran’da bir offshore doğalgaz sahası geliştirmek için Fransa ile 4.8 milyar dolarlık bir anlaşma imzalandı. Anlaşmanın tarafları olan Fransız şirketi projede yüzde 50.1 hisseyle rol alacağı açıklanmış ve aynı anlaşma gereği Çinli CNPC yüzde 30, Petropars ise yüzde 19.9 hisseye sahip.
Fransa İran ile ticaret anlamında geliştirdiği hamlelerini diplomatik dille koruma yönünde bir yol izlemek isterken, ABD İran’a dönük yeni yaptırımlar konusunda arayışta. Bu yaptırımların kilit noktası ise Nükleer Anlaşma konusu. Özellikle Trump, ABD Başkanı Barack Obama döneminde Temmuz 2015’te yedi ülke arasında imzalanan Nükleer Anlaşmayı bozma konusunda fikir beyan ediyor. Fransa ise İran ile ABD, Rusya, Çin, Almanya, Fransa ve İngiltere arasında yapılan anlaşmanın devam etmesinden yana!
Fransa ile ABD arasında bir diğer ayrışma noktası ise Çin. Macron, iktidara gelir gelmez İran ile geliştirdiği ilişkiler gibi Çin konusunda da harekete geçmişti. Kasım 2017 sonunda, önce Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian Çin’i ziyaret etti ve Ocak 2018 Macron’un Çin ziyaretinin ön koşullarını hazırlandı. 2016 yılı verilerine göre Fransa’nın Çin pazarındaki payı 16 milyar dolar, Çin’in Fransa pazarındaki payı ise 46 milyardı. Fransa açısından durum pek parlak değildi. Yani ticaret açığı 30 milyar dolardı. Söz konusu durum nedeniyle Macron iktidara gelir gelmez bu ticaret açığını kapatmanın yol ve yöntemleri konusunda arayışa girdi. Macron’un Ocak 2018’de Çin’e yaptığı ziyaret sonrasında iki ülke arasında 50 anlaşma imzalandı. Diğer taraftan ABD düne kadar Kuzey Kore üzerinden özellikle Nükleer imha konusunda Çin ile restleşmesini sürdürürken, bugün Kuzey Kore ile farklı ilişkilere yöneldi. Birkaç ay önce ABD Başkanı Donald Trump, Kuzey Kore’yi nükleer imha ile tehdit etmiş, Çin ile restleşmeye gitmiş, bugün ise Trump-Kim Yong-un görüşmesine hazırlık yapılıyor. Rusya ve Çin ile Japonya gibi olası rakipleri karşısında ABD atak yapmaya hazırlanırken, Fransa ise ABD ile yeni yolculuğunda hem bu sürecin içinde olma arayışını sürdürürken diğer taraftan Çin ile geliştirdiği ticari hamlelerin de zedelenmesini istemiyor.
Bütün bu gelişmeler, Macron-Trump görüşmesinin satır başlarına bakıldığında yeni hegemonya alanları oluşturma ve emperyalist bloklar arası çatışmalarda Fransa ve ABD aynı amaç uğruna biri havuç, diğeri sopa rolünü oynayacak gibi gözüküyor!
 
YENİ ÖZGÜR POLİTİKA

HABER | KÜLTÜR-SANAT | KADIN | TOPLUM-YAŞAM | DİZİ | FORUM | DÜNYA | KURDÎ | KIRMANCKÎ | YAZARLAR | POLİTİKART | İLETİŞİM | KUNYE | REKLAM
Telefon:+ 49 6102 367690    Fax: + 49 6102 367696     Bilgi:info@yeniozgurpolitika.org     Haber:haber@yeniozgurpolitika.org
© 2016 Yeni Özgür Politika. All rights reserved.